Eklüs, hava ile nakil sistemlerinden hava ile toz-granül formundaki katı akışkan ürünlerin karıştırılmasını sağlamak amacı ile kullanılan mekanik cihaza verilen isimdir. Eklüs içinde bulunan ve dönü hareketi yapan rotor, giriş - çıkış arasında maximum düzeyde hava sızdırmazlığı ve düzenli ürün akışını sağlar.
Eklüs temel olarak hava
ile hammaddeyi birbirine karıştırma işlemini gerçekleştirirken. Pnömatik
sistemlerde, transfer edilecek hammaddeyi iletim hattına düşürmek için
kullanılan hava kilidi şeklinde de tanımlanabilir. Ama hava kilidi
ile temel olarak birbirinden farklılık gösterir.. Eklüs üzerinden
tanımlama yapacak olursak, hava kilidinin boru giriş çıkışlı modeli
olarak da ifade edebiliriz. Hatta yaygın olarak kapsel ismi de
kullanılan tanımlamalar arasındadır. Her hava kilidi altına eductor
takılarak eklüs olarak kullanılabilir fakat her hiç bir eklüs hava
kilidi olarak kullanılamaz.
Üretimini yapmış olduğumuz
eklüsler genellikle 0.1-0.2-0.3mm töleransında çalışmaktadır. Proseslerin ve
kullanılacak hammaddelerin ısısı , basıncı sınıfı, aşındırıcı etkisine
göre ise kanat töleransları yapısal olarak farklılık gösterebilir.
Yüksek sıcaklık da çalışan prosesler, metallerin ısı ile oluşan uzama
değerlerinden dolayı hava kilidi yapısının değişmesine neden olurlar.
Aynı durum agresif ve korozif hammadde proseslerinde kullanılan eklüsler
için de geçerlidir. Yani farklı proseslerde farklı eklüsler kullanılması
gerekir.
Üretimini yaptığımız eklüsler hububat sektöründeki
eklüsler ile aynı görülse de teknik ve yapı olarak farklılık gösterip
daha çok kimya, madencilik, sanayii, daha ağır endüstriler ve gıda
sektörüne uygundur.
Eklüsler ( eklüsler) , kullanılacakları proseslere göre
farklılık gösterirler. Ürün prensipte temel olarak aynı olsa da,
kendi içinde büyük farklılıklar gösterir.
Bunu bir örnek ile
tarif etmek gerekirse , bir un değirmeninde kullandığımız hava
kilidi ile (standart) plastik sektöründe granül transferi yada
seperasyonunda kullanılacak olan Eklüs aynı olmayacaktır.
Kısaca Eklüs tiplerilerini aşağıdaki gibi
sıralayabiliriz.
1-Standart Eklüs – Rotary valve
- Airlock
2-Aşınma ve Yüksek
Basınca Uygun Eklüsler
3-Yüksek sıcaklık Eklüsler
4-Alaşımlı çelik, AISI316-AISI304 Paslanmaz Eklüsler
5-Pnömatik Transfer için Özel Eklüsler
6-Feeder- Besleyici-Dozaj
tipi Eklüsler
7-Granül Prosesleri İçin Eklüs
8-İlaç Sektörü İçin Kolay Temizlenebilir Eklüs
Yukarıda sayılan başlıklar altındaki tüm hava kilidlerine, prosesin durumuna göre ATEX motoru uygulanabilir.
Standart Eklüs - Hücre Tekeri
Genelllikle toz formundaki mikronize hammaddelerin
filtrasyon-seperasyon ve karıştırılması için kullanılır.Seperasyon
işlemi sıklıkla siklon filtre altlarında yapılır. Un ve
hububat türevi , mikronize olarak adlandırılan hammaddeler
için uygundur.Standart hava kilidinin kullanılacağı
proseslerde özellikle aşındırıcılık etkisinin olmaması gerekir. Gıda proseslerinde bu
Eklüsler AISI304-AISI316 şeklinde tercih edilmelidir.
Standart Eklüsler siklon altlarında,
dozajlayıcı yada filtre altlarında, silobas körük üstlerinde genel
bir kullanıma sahiptir.Her ne
kadar standart olarak adlandırılsa da Eklüsler gövde , kanat
yapısı ve yataklama olarak yine de sağlam bir konstrüksiyona
sahiptir.
Harici yataklama ile rulmanlar gövdeden
ayrılmıştır. Bu durumda yataklarda oluşabilecek bir problemden
dolayı zamansız duruşa sebebiyet vermez. Sızdırmazlık elemanları
keçe-salmastra olarak farklılık gösterdiği gibi harici regüle
edilmiş hava desteği ile sızdırmazlık arttırılabilir.
Eklüs Hücre Tekeri
Rotor-Kanatçık Tipleri
A1-A2-A3: Açık Kanatlı
B1-B2-B3:Radüs-Oval Kanatlı
C1-C2-C3:Ayarlanabilir ve
Değiştirilebilir Kanat tipi
D1: Kapalı veya düzenlenebilir
rotorlu Eklüs(Dozajlama-feeder)